مطالبه و درخواست اجرت‌المثل ایام زوجیت بعد از فوت شوهر
در قوانین موضوعه فعلی کشور تنها دو ماده قانونی در مورد اجرت‌المثل ایام زوجیت (زناشویی) از جانب زن وجود دارد و بند الف تبصره ماده ۶ ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق، حذف شده است اما دو ماده مذکور یکی تبصره ذیل (زیر) ماده ۳۳۶ قانون مدنی الحاقی ۹/۵/۸۵ مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌باشد و مورد دوم ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ است.
در این دو ماده که مستند مطالبه اجرت‌المثل زوجه (زن) است به خصوص تبصره ذیل ماده ۳۳۶ قانون مدنی، منعی برای مطالبه اجرت‌المثل ایام زوجیت بعد از فوت شوهر وجود ندارد و به عبات دیگر امکان مطالبه و درخواست اجرت‌المثل ایام زوجیت و زناشویی مقید به زمان حیات شوهر نشده است. و مطالبه اجرت‌المثل بعد از فوت شوهر به طرفیت وراث شوهر متوفی (فوت شده) امکان‌پذیر می‌باشد.
از گفته‌ی ماده مذکور بر می‌آید که اجرت‌المثل با جمع شرایط در هر زمان قابل مطالبه و دریافت است. لذا از جنبه‌ی نظری امکان مطالبه آن وجود دارد اما با توجه به ماده مذکور، زن با ۳ شرط می‌تواند اجرت‌المثل ایام زوجیت و زناشویی را درخواست نماید.
۱-زن باید اثبات کند انجام امور منزل شرعاً بر عهده او نبوده است.
۲- زن باید اثبات نماید که به دستور زوج (مرد) کارها را انجام داده است.
۳- همچنین زوج باید اثبات کند این که کارها را به قصد تبرع و رایگان انجام نداده است.
مطالبه و درخواست اجرت‌المثل ایام زوجیت بدون طرح دعوای طلاق
تا قبل از سال ۱۳۸۵ که تبصره‌ای به ماده ۳۳۶ قانون مدنی در مورد پرداخت اجرت‌المثل ایام زوجیت و زناشویی پیوست گردد، امکان مطالبه و درخواست اجرت‌المثل قبل از طلاق و جدایی وجود نداشت اما در حال حاضر و با الحاق (پیوست) این تبصره، در صورت عدم پرداخت اجرت‌المثل ایام زوجیت مطالبه اجرت‌المثل حتی بدون نیاز به طرح دعوای طلاق نیز امکان‌پذیر شده است.
